"Kiedy lud ubożeje, rosną podatki i daniny"
- Sun Tzu
Dlaczego nowoczesny przedsiębiorca potrzebuje strategii podatkowych?
Nowoczesne państwo opodatkowuje praktycznie każdy aspekt ludzkiej działalności związanej z finansami: zarabianie, wydawanie, dziedziczenie, oszczędzanie oraz inwestowanie pieniędzy, a także niemal każdego rodzaju transfer majątku taki jak wniesienie aportu do spółki lub jej przekształcenie. Nawet w sytuacji, w której de facto nie wystąpił żaden zysk.
Zarabianie. Planując założeniu lub restrukturyzację biznesu warto na samym początku pomyśleć o najbardziej optymalnej z podatkowego punktu wiedzenia strukturze do zarabiania pieniędzy. Częstym błędem początkujących przedsiębiorców jest myślenie w kategoriach "firma to ja" i wybór jednoosobowej działalności gospodarczej albo prowadzenie jednej spółki z o.o., w której miesza się kilka różnych biznesów.
Inwestowanie. Każdy, kto rozumie moc procentu składanego, doskonale zdaje sobie sprawę z faktu, że majątek będzie rósł znacznie wolniej i osiągnie mniejsze rozmiary, im bardziej będzie regularnie uszczuplany przez podatek naliczany co miesiąc lub co roku, zamiast od całego skumulowanego zysku na koniec inwestycji.
Już sam fakt "przerzucenia" podatku w czasie sprawia, że na koniec dnia zarobimy znacznie więcej, ponieważ więcej pieniędzy dłuższy czas będzie na nas pracowało.
Z tego względu popularną formą inwestowania środków przez zamożnych inwestorów w USA jest korzystanie z polis ubezpieczeniowych połączonych z funduszem inwestycyjnym. Owiane złą sławą w Polsce "polisolokaty" - o ile są dobrze wybrane i nie zawierają w sobie ukrytym opłat likwidacyjnych - mogą stanowić dobry sposób na optymalizację podatkową, ponieważ podatek dochodowy nie jest naliczany od corocznych zysków, ale dopiero na sam koniec okresu inwestycji (np. po 15-20 latach), a niekiedy, przy odpowiedniej konstrukcji polisy, podatek w ogóle nie występuje.
Uwaga na ryczałt
Atrakcyjną formą opodatkowania w Polskim Ładzie jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Przykładowo przedsiębiorca świadczący usługi remontowe może płacić ryczałt w wysokości 5,5% od przychodu (nie można przy ryczałcie odliczać kosztów). Z kolei programiści mogą płacić ryczałt 15% od przychodu, a w niektórych sytuacjach 12%. Jest to znacznie niższy podatek, niż skala podatkowa 17/32% lub podatek liniowy 19%.
Jest jednak jeden problem. Łatwo można zostać pozbawionym prawa do ryczałtu (i to wstecznie), jeżeli w ramach tej samej działalności gospodarczej prowadzi się jeszcze inną działalność niepodlegającą opodatkowaniu ryczałtem. O prowadzenie innej działalności nietrudno jeśli przykładowo nas programista lubi po godzininach inwestować na giełdzie. Zyski z giełdy mogą zostać uznane przez Urząd Skarbowy nie jako zyski z prywatnej działalności, ale jako zyski związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wówczas od usług programistycznych zamiast ryczałtu 12/15% zostanie naliczony podatek na zasadach ogólnych 18/32%.
Można się przed tym łatwo uchronić zakładając spółkę z o.o., która będzie świadczyła usługi programistyczne a jej właściciel będzie ją fakturował ze swojej działalności za wykonaną pracę (w Polskim Ładzie należy przy tym zwrócić uwagę na przepisy o "ukrytej dywidendzie"). Wówczas faktura z działalności będzie dla spółki stanowiła koszt, a programista zapłaci przykładowo 12% ryczałtu. Część zysku można zatrzymać w spółce i reinwestować go np. na giełdzie jako spółka nie obawiając się utraty ryczałtu jako osoba fizyczna. Dodatkowo, o ile spółka nie przekroczy 2 MLN Euro przychodu, środki zachowane w spółce będą podlegały podatkowi CIT 9%.
Oczywiście powyższa konstrukcja działa nie tylko u programistów. Obecnie bardzo rozszerzono katalog zawodów, które mogą skorzystać z opodatkowania ryczałtem. Jeżeli prowadzisz biznes, który świadczy szereg różnych usług, spośród których niektóre są opodatkowane ryczałtem, a inne nie, to koniecznie przeanalizuj swój przypadek pod kątem ryzyka pozbawienia prawa do ryczałtu i odpowiednio wcześnie rozdziel biznes na swoją działalność gospodarczą (w której będą usługi wyłącznie opodatkowane ryczałtem) i na jedną lub więcej spółek z o.o.